Springvossen 28 mei 2013 — De Tí zijn nummer één’—

Gasten: Koos Breukel, fotograaf en  Roy Villevoye, beeldend kunstenaar

UITZENDING GEMIST?

Breukel en Villevoye  fotografeerden ieder op de hun kenmerkende wijze de Tí, een kleine groep jagers verzamelaars die een  nederzetting bewonen in de noordelijke Asmath in Nieuw-Guinea. De één toont het menselijk gelaat geïsoleerd en streeft naar gelijke  beheersbare omstandigheden de ander toont de mens in zijn omgeving

Koos Breukel deed daar wat hij hier doet; hij portretteerde de Tí in een ter plekke provisorisch gebouwde studio zoals hij hier eerder de leden van de Tweede Kamer fotografeerde of zomaar iemand van straat geplukt in Amsterdam.

Roy Villevoye neemt meer afstand, lijkt minder dwingend alsof hij niet wil ingrijpen. Hij fotografeerde de Tí schijnbaar achteloos meestal aan de oever van de rivier soms alleen, soms als gezin.

Villevoye bezocht hen al eens in 2001. Veel bezoek zullen de  Tí niet ontvangen. Honderd jaar geleden trok er een Nederlandse onderzoeksexpeditie langs maar ook nu is bezoek van buiten nog een bijzonderheid. Thijs Goldschmidt schrijft in de catalogus: “Vanaf de Casuarinenkust het Asmath-gebied doorkruisend, kun je haast niet verder komen dan Tí waar het regenwoud dun en laag is geworden en in de verte bergen zichtbaar zijn. “

Het is het einde of het begin van de wereld afhankelijk van het perspectief dat je inneemt. Zoals het dorpshoofd van de Tí  herhaaldelijk benadrukte: Tí is ‘nummer één’, nomor satu.

Een khaki uniform, voetbalshirts van Manchester United, Arsenal, Inter Milan,  een schoudertasje, een zonnebril; de westerse waar waamee de Tí zich tooien getuigt ervan dat het isolement groot is maar niet volledig. De dichtsbijzijnde stad is het onaanzienlijke Agats een paar honderd kilometer stroomafwaarts. Onaanzienlijk maar een plek waarvanuit de exploitatie van het gebied zich kan verspreiden.

Waar zijn Breukel en Villevoye naar op zoek, welke nieuwsgierigheid willen zij bevredigen? Wat tonen hun foto’s? Fotograferen kunstenaar en fotograaf het einde van een cultuur? Maar is hun fotoexpeditie niet instrumenteel in dit proces?

De tentoonstelling Tí is tot 19 juni te zien in Foam.