Springvossen 20 november De rust verstoord. Over het meesterwerk van Galileo Galilei

Gast: Hans van den Berg, vertaler & natuurkundige.

Presentatie: Robert van Altena

Het heeft bijna 400 jaar geduurd maar de Dialogo van Galilei Galilei (1564-1642) bestaat nu in een Nederlandse vertaling dankzij Hans van den Berg.
Wetenschap, geschiedenis, theater en literatuur ineen.

Galileo Galilei, ‘Dialoog over de twee voornaamste wereldsystemen’ (Athenæum, Polak & Van Gennep, 2012)

In  Dialoog. Over de twee voornaamste wereldsystemen bespreken drie mannen; Salviati, Sagredo en Simplicio verspreid over vier dagen de argumenten voor en tegen de ideeën van Claudius Ptolemæus (90-168) en Nicolaus Copernicus (1473-1543) over de inrichting van het heelal. Volgens het systeem van Ptolemaeus  bevindt de Aarde zich in rust en draaien de zon en de overige hemellichamen om de Aarde. Volgens het systeem van Copernicus is de zon het centrum van het heelal en draait de Aarde haar dagelijkse ronde om haar as en haar jaarlijkse ronde om de zon.

 ‘Na een stilstand van circa veertien eeuwen zet zich de onwikkeling van de astronomie te Frauenburg [Copernicus] voort op het punt, waarop zij te Alexandria was blijven staan’ (E.J.Dijksterhuis, De mechanisering van het wereldbeeld)

In dit beschaafde herengesprek wordt er serieus gesproken, gelachen, gespot en behendig gemanoeuvreerd om de regels van de censuur. Er staat veel op het spel. Galilei verkondigt in dit geschrift zijn bevindingen over de theorie van Copernicus. Maar wat bij Copernicus alleen nog theorie is dat kan Galilei ondersteunen met waarneming. Nadat aan het begin van de 17e eeuw in Middelburg de telescooop is uitgevonden verbetert Galilei het instrument zodanig dat hij goede waarnemingen kan doen van bijvoorbeeld de Maan.

Galileo Galilei betaalt een hoge prijs voor de publicatie in 1633 van zijn dialogen. Hij neemt het op voor een visie die ingaat tegen de overtuigingen van de kerk en schoffeert en passant Paus Urbanus VIII in de afsluitende alinea’s van zijn boek. Hij krijgt een levenslang publicatieverbod en huisarrest opgelegd door de Inquisitie.

Contact:

Leave a Reply