Jarenlang werd hij verloren gewaand: het prototype van de zogeheten ‘lage stoel’ die meubelontwerper Gerrit Rietveld (1888-1964) rond 1950 ontwierp. Alleen de tekeningen waren bekend. De stoel is echter weer opgedoken: hij bleek in het bezit van een voormalig medewerker van Rietveld. Op woensdag 18 december zal hij in New York geveild worden door het internationale veilinghuis Sotheby’s, dat ook in Amsterdam een locatie heeft.
Directeur Rob Sneep van Sotheby’s vertelt over de vondst:

“De stoel is eigendom van Jan van Beest, een architect die na zijn opleiding de stoute schoenen aantrok en Rietveld opbelde met de vraag of hij voor hem kon werken. Hij werd aangenomen, en kreeg deze stoel later cadeau van Rietveld.”

“De waarde wordt geschat op vijftig- tot zeventigduizend dollar. Maar dat zijn richtprijzen. Het zou goed kunnen dat die overtroffen worden, want het is een unieke stoel. Er is geen vergelijkingsmateriaal voor.”

“Het treedt soms op dat een dergelijk object opduikt. Lang geleden vonden we bijvoorbeeld een schilderij van Maximilien Luce, dat ooit cadeau was gedaan aan iemand die bij de familie in dienst was geweest, en was geërfd door iemand die eigenlijk van plan was het bij het vuilnis te zetten. Toen heeft ze het toch maar laten taxeren.”

“Dat soort dingen komen een enkele keer voor. We opereren via een netwerk, en zoeken zoveel mogelijk aansluiting bij verzamelaars. We hebben ook wel een verlanglijstje van werken die we nog graag zouden willen vinden. Ik ben al jaren op zoek naar een ets van een zeventiende-eeuwse kunstenaar. Maar we hebben hier geen gouden grabbelton aan verloren gewaande kunst. Als we die wel hadden, zou ik dat overigens ook niet vertellen.”

“Het spreekt tot de verbeelding, als er zo’n stuk gevonden wordt. Deze stoel is nooit voor een groot publiek zichtbaar geweest. Het is een prachtige stoel, mooi van vormgeving. Pal na de Tweede Wereldoorlog was er veel vraag naar massaproductie. Meubelen met een kernachtig concept, gemaakt met eenvoudige materialen.”

“Hij zit ook lekker, lekkerder dan de beroemde rood-blauwe stoel. Die is in het bezit geweest van de kunstenaar Charley Toorop, die woonde in een door Rietveld ontworpen huis. Zij zei over die stoel: ‘zitten is een werkwoord.’ Maar deze is heel anders. De dochter van de huidige eigenaar gebruikte hem als glijbaan.”

Kijkdagen vinden dit weekend plaats bij Sotheby’s in New York.