Springvossen

Springvossen 28 februari | Benjamin Binstock over Johannes Vermeer

Gast: Benjamin Binstock, kunsthistoricus

Deze week gaat Robert van Altena in gesprek met Benjamin Binstock over het werk van Johannes Vermeer. Binstock publiceerde in 2009 zijn boek ‘Vermeer’s family secrets. Genius, discovery and the unknown apprentice‘ (Routledge, 2009).

.

.

.

Het œuvre van Johannes Vermeer is bescheiden en het is niet geheel vast omlijnd. Over de chronologie van de schilderijen bestaan vele interpretaties en er zijn werken waarvan het auteurschap wordt betwist, zoals het geval is met bijna elke historische schilder. Het schilderij ‘Meisje met de fluit’ uit de collectie van de National Gallery of Washington, is bijvoorbeeld door het Rijksmuseum in de huidige tentoonstelling opgenomen als een echte Vermeer. In Washington geldt het als een schilderij uit de omgeving van Vermeer. Daarmee wordt voorondersteld dat het gemaakt zou kunnen zijn door een leerling.

.

Een van de hypotheses die Binstock in zijn boek ontwikkeld is dat Maria, de oudste dochter van Vermeer, bij haar vader in de leer was.

Leerlingen moesten worden aangemeld bij het Sint-Lucas gilde. Van Vermeer zijn er geen leerlingen geregistreerd. Er bestaat een uitzondering op deze regel: een schilder hoefde een assistent of leerling niet aan te melden als het zijn eigen kinderen betrof. Een van de hypotheses die Binstock in zijn boek ontwikkeld is dat Maria, de oudste dochter van Vermeer, bij haar vader in de leer was. Hij identificeert zelfs een aantal schilderijen als werk van Maria Vermeer. Dit betreft schilderijen die niet tot het werk van Johannes Vermeer worden gerekend; schilderijen waarvan het auteurschap wordt betwist; maar ook schilderijen die algemener tot het œuvre van Johannes Vermeer worden gerekend.

Voor de overzichtelijkheid van het gesprek wordt er in deze uitzending gesproken over voornamelijk twee van de betreffende schilderijen: het reeds genoemde ‘Meisje met de fluit‘ en ‘Meisje met de rode hoed‘. Dat zijn des te aansprekender voorbeelden omdat Benjamin Binstock beargumenteert dat deze werken zelfportretten zouden kunnen zijn van Maria Vermeer.

Benjamin Binstock, Vermeer’s Family Secrets (Routledge 2009)

Bij de tentoonstelling in het Rijksmuseum zijn verschenen:

De tentoonstellingscatalogus ‘Vermeer
Red. Pieter Roelofs en Gregor J..M. Weber
(Rijksmuseum & Hannibal Books, 2023)
Gregor J.M. Weber, hoofd beeldende kunst Rijksmuseum schreef: Johannes Vermeer. Geloof, licht en reflectie (Rijksmuseum & Nai010, 2023). Een boek over de invloed van het katholicisme en in het bijzonder de ideeënwereld van de gemeenschap van Jezuïeten in Delft op het persoonlijk leven en het werk van Vermeer.

Aan het einde van het gesprek wordt in relatie met het boek ‘Johannes Vermeer. Geloof, licht en reflectie’ van Gregor Weber ook nog het schilderij ‘De allegorie van het katholieke geloof’ besproken.

Alle schilderijen die zijn opgenomen in de Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum zijn hier te vinden op de site van het Rijksmuseum.

.

.

Springvossen is ook te beluisteren onder AmsterdamFM op de diverse podcast platforms (te vinden via linktree) & op Salto Amsterdam.

.

Foto: Installatie van Johannes Vermeer, ‘Meisje met de rode hoed’ (ca.1665) Collectie National Gallery of Art Washington in de Vermeer-tentoonstelling Rijksmuseum. (Foto Rijksmuseum/Kelly Schenk)


  vorige aflevering: Bob Bonies

  programma-overzicht februari

>>  volgende aflevering: Folkert de Jong

>>  programma-overzicht maart

  alle afleveringen


EINDREDACTIE: ROBERT VAN ALTENA 

CONTACT: SPRINGVOSSEN@GMAIL.COM

INSTAGRAM / FACEBOOK


.
MUZIEK

Opening: Anton Webern, ‘Variationen’, Op.27, II. Sehr schnell (1936) door Michuko Uchida – piano. Album: Schoenberg – Berg – Webern. Michuko Uchida en het Cleveland Orchestra o.l.v. Pierre Boulez (2000, Philips)

Slot: Thelonious Monk, ‘Raise Four’ met Thelonious Monk – piano, Charlie Rouse – tenor saxophone, Larry Gales – bass, Ben Riley – drums. Album: Thelonious Monk, ‘Underground’ (1968, Columbia Records)

Onze programma's

Zelf radio maken?

AmsterdamFM wordt gemaakt door vrijwilligers. Wil je ook radio maken?