“Buurvrouw van de maan”. “Ambassadrice voor de sterren. “De ziel van Libanon”. Dat zijn voorwaar geen misselijke eretitels die Fairuz draagt. Magisch, briljant en engelachtig is zij volgens haar website.
Dat is allemaal wel heel oosters-lyrisch en lovend; mierzoet als baklava of als de thee en koffie, die men in het Midden Oosten pleegt te schenken.

Maar kijk naar haar gezicht dat “mooi als de maan” is- zo worden gezichten van fraaie dames in de Vertellingen van Duizend en een Nacht meestal omschreven. Grote hertenogen in  een bleek, zachtmoedig gezicht en een stem, mensen! Een stem als honing, overvloeiend van emotie, warm en sensueel-laag, laag en broeierig.

Haar stem was van jongs af aan al een opvallend juweel in het arme deel van Beirut waar zij opgroeide. Haar eigen familie was te arm om een radio te bezitten maar een buur had er wel een waar zij, toen nog Nouad geheten, veel naar luisterde, uit het raam hangend om dat moois op te kunnen vangen. Zij zong dan mee en zo werd ze al snel gevraagd om feesten op te luisteren met haar stem.
Zij kon naar school gestuurd worden dankzij haar vader, die geld opzij legde omdat hij al snel inzag dat dit talent ontwikkeld zou moeten worden. Op school kwam haar stem ter ore van een conservatoriumleraar, die haar meteen onder zijn hoede nam die haar verbood citrusvruchten en scherpe spijzen te eten om haar stem niet schril te laten worden. Hij instrueerde haar in het zingen van de verzen uit de Qur’an op de klassiek Arabische wijze. Het balletje rolde verder toen een radioman haar hoorde en haar stimuleerde andere, wereldser liederen te gaan zingen. Haar vader was er eerst sterk tegen gekant dat zijn dochter voor de radio zou gaan werken en moest optreden, maar met veel overreding, ook van de hardhandige soort naar het schijnt, en met haar moeder en broer als chaperonnes ging haar carrière vliegend van start. Ze viel vaak in toen ze understudy was en zong dan solo en kwam zo ter ore van de gebroeders Rahbani, die in haar het vehikel bij uitstek zagen voor de liederen die zij schreven: Arabische muziek op een moderne leest geschoeid, dus oosters vermengd  met westerse dansinvloeden zoals de tango. Die stijl werd heel erg populair in het “Parijs van het Oosten” dat Beirut toen was, een bruisende metropool.

Haar naam veranderde in Fairuz, wat “juweel” en “turkoois”betekent, zij trouwde met een van de broers en in 1957 was haar populariteit en faam dusdanig groot dat zij optrad voor een enorm publiek, buiten tussen en in de tempels van Baalbek, onder een volle maan. Het publiek was absoluut betoverd; haar faam groeide hierna tot mythische proporties, zij werd de lieveling van heel Libanon én de verpersoonlijking van de Libanese geest plus een superster in de de rest van de Arabische wereld, vergelijkbaar met een Oum Kalsoum.

In juni 2011 gaf zij een eenmalig concert in Carré, werkelijk een unicum want zij treed nog maar sporadisch op. Slechts mensen met een zeer ruim gevulde geldbuidel konden die kaartjes bekostigen en kwamen dan ook veelal van zover als het Arabisch schiereiland over om haar concert in Amsterdam te kunnen bijwonen

Fairuz komt nu ook langs, maar dus niet in levende lijve, om ongeveer 15.42 uur bij Fabiola in Kunst & Cultuur op Vrijdag, als muzikale omlijsting van het Arabische Film Festival, dat binnenkort van start gaat.

Voor meer Oosterse en Midden-Oosterse muziek kunt u terecht op de Multimedia afdeling van de OBA aan het Oosterdok. Er staat ook veel in het archief. 

Voor meer verhalen over wereldmuziek: Metha’s muziek