Altijd spannend voor mij, met welke muziek ik de ‘Uitgelicht’ van de laatste vrijdag van de maand ga vullen. Collega Leo Willemse – de bezorger van de wekenlijkse Boekenrubriek- zoekt dan de muziek uit voor de twee uurtjes Kunst & Cultuur op Vrijdag. Spannend omdat ik me dan afvraag of er een muziekje bij zal zitten waar ik iets over zal kunnen bloggen. Jawel jawel, deze keer heeft Leo zelfs meerdere songs uitgekozen waar ik iets mee kan.

Wat dacht u van een Al Green? De mooiste music-to-make-love-to van vroeger, nog vóór Barry White’s muzikale matrasjes. Supersoulfulsilkyvelvetysensualsexy. Ja, die Al Green wist er wel weg mee- voor hij dominee werd. En waarschijnlijk erna ook nog, te oordelen naar zijn immer guitige blik. Hoe lekker en mooi gezongen ook, Al Green wordt er nu alleen maar even een klein beetje “uitgelicht”.

Van the Man, die nurkse, eigengereide kerel uit Belfast, die 31 augustus alweer 69 wordt en die Leo zelfs twee keer laat zingen aan het begin van beide uren Kunst & Cultuur op Vrijdag, dat Noordierse stuk chagerijn, die zet ik even in het zonnetje.

Heb hem slechts één keer tekenen van uitbundigheid zien vertonen, tijdens “The last walz” de muziekfilm over het afscheid van The Band. Toen had hij het blijkbaar zo naar zijn zin dat hij zomaar zijn been, om de maat kracht bij te zetten, enkele keren omhoog gooide- in “Caravan”. Verder staat hij er op concerten altijd bij of het zijn pakkie-an niet is, zijn kunstjes vertonen in publiek, verre van dat zelfs. Hij staat daar omdat hij nou eenmaal moet. Muziek is zijn alles, publiek erbij is een noodzakelijk kwaad. Maar de muziek vervoert hem altijd weer en al gauw drijft hij, al improviserend, in een soort muzikale stream of conciousness. Als het maar bezield is: as long as it’s got soul. En dat heeft hij volop, die rossige, mollige Ier.

Zulke schitterende muziek heeft hij gemaakt, dat ik eigenlijk niet weer waar te beginnen. Nu ja, wel dus want het begon in zijn band ‘Them’, vroeg jaren zestig van de vorige eeuw. De Stones, zij waren mietjes vergeleken bij deze jongens die in de belazerde omstandigheden van Belfast jaren vijftig opgroeiden.
De rauwe strot van George Ivan Morrison, kortweg Van, scheurde ruw tienerdromen aan flarden. Gevaarlijk klonken hun songs, urgent, dwingende grootsteedse blues. “Gloria”, “Baby please don’t go”, ze klinken nog steeds of ze gisteren gecomponeerd zijn. Them kon(den) ook akelig schuren, pijnlijk-gevoelig zoals in “Don’t look back”. Die stem van Van in combinatie met die valse piano, oei. Die doen je juist terugkijken naar wat ooit was maar nu niet meer. 

Solo kreeg Van’s creativiteit vleugels. Luister naar “Astral weeks”, verbazend unieke muzikale experimenten, laverend tussen jazz, soul, pop, Keltische muziek en blues, culminerend in typische, spirituele Vanmusic. “Saint Dominic’s preview”, “Moondance”, och, ‘s mans discografie is zo rijk, je weet niet wat aan te prijzen. Alles is de moeite waard, zelfs op zijn latere, wat minder constistente cd’s staan altijd wel een paar pareltjes. De man kan eenvoudigweg geen slecht werk afleveren. Hij is een Ier. Die hebben een creatieve reputatie hoog te houden.

“Wild night” komt van zijn 5e album: “Tupelo honey”, een lyrische plaat vol nieuwe liefde. Voel de verwachting in de muziek, als de man naar buiten loopt, de straat op en de wereld en het leven liggen voor hem open, klaar om omarmd, gepakt te worden. Alles is mogelijk, alles staat te gebeuren, zo meteen, om de hoek van de straat begint de wilde nacht.

In 1979 maakte hij een soortgelijk liedje “Bright side of the road”. Dat werd vrolijk- huppelig omdat het een vlucht betrof, een ontsnapping vanuit de Dark end of the street.

Kom Van the Man lenen. Al zijn cd’s staan op de Multimedia afdeling van de OBA aan het Oosterdok te wachten om mensen onvergetelijke muzikale momenten te kunnen bezorgen.

Lees meer over muziek in ‘Metha’s muziek’, over Chillly Gonzales, zelfbenoemd musical genius of over andere bevlogen musici en componisten.