Het is lente. Eindelijk! Nog even de temperaturen wat omhoog en het leven is weer helemaal goed.

De muziek heeft dit uur van Kunst & Cultuur op Vrijdag dan ook te maken met Lente. Een heel andere lente echter, die in 2010 de kop opstak in de Arabische wereld en grote schokgolven tot gevolg had, waarvan de effecten nu nog ‘lopende’ zijn in Syrië zoals de schrijver van het Wikilemma over de Arabische revoltes met gevoel voor understatement stelt.

Van 19 – 24 april speelt zich op diverse locaties in Amsterdam het ‘Cinéma Arabe’ festival af. Dit is ook het eerste onderwerp  in het programma en dat inspireerde mij tot het kiezen van de songs die te horen zijn dit uur. Zij komen van artiesten die gevolgd werden in de film “Yallah! Underground” welke te zien zal zijn tijdens ‘Cinéma Arabe’.
De eerste track is van het Egyptische hiphopcollectief  “Arabian Knightz”, dat de Egyptische Lente van een opruiend thema voorzag door een sample van Lauryn Hill’s ‘Rebel’ te bewerken. Dit was tegelijkertijd de allereerst uitgebrachte Egyptische hiphoptrack. Officiële instanties trachtten de Knightz de mond te snoeren vanwege mogelijk opruiend effect. Tevergeefs. Heel het Tahrirplein brulde de teksten mee.

De uiteraard Arabische rap gaat over het in opstand komen tegen de onaangename realiteit van het Egyptische leven. Het opzettelijk dom houden van de mensen door de overheden, het verdeel-en-heers van de politiek. De rapper, ‘Sfinx’ genaamd, zegt ook dat het de plicht is van elke moslim om tegen de onrechtvaardigheden van deze wereld op te staan en er iets aan te doen. Dat is een loffelijk streven, dat helaas ook héél anders uitgelegd kan worden. Het ligt maar vanuit welk perspectief bezien je iets onrechtvaardig of fout vindt. Maar deze jongens bedoelen het goed, neem ik aan – vanuit mijn perspectief van ‘goed’, welteverstaan. Taal kan zo glibberig zijn…

Zeid Hamdan, de zanger van het tweede lied ‘Ahwak’, is, bleek het, een legende in de alternatieve muziekscene van het Midden Oosten. Een zanger, producer en muzikant die al 20 albums op zijn naam heeft staan en nooit om nieuwe inspiratie verlegen zit omdat in die regio zaken constant in heftige beroering zijn, op hun kop gezet worden, zaken die ook diep ingrijpen in het persoonlijk leven. De inspiratie ligt op straat, net als het vuilnis.
De ‘Kunst’ moet in Zeids optiek uit zijn ‘luchtbel’ (ivoren toren) komen om te reageren op de politieke en religieuze intolerantie en uitspreken wat leeft onder het volk. Dit kwam hem in 2011 op een arrestatie te staan omdat hij op muzikale wijze tegen een bevelhebber had uitgepakt. Dit heeft hem echter niet afgeschrokken. Zoals hij zegt was zijn ene dag hechtenis peanuts vergeleken bij wat in diezelfde tijd een zanger in Syrië overkwam toen die een de machthebbers onwelgevallig lied had gezongen: zonder pardon omgebracht en zijn lijk in de rivier gedumpt.

Actuele zaken dus, gelet op hoe bepalend een bijna letterlijk “op zijn pik getrapte” Turkse premier is door een überflauw en eigenlijk smakeloos rijmpje dat een groter karakter schouderophalend naast zich neer had gelegd- én hoe ver zijn op ‘eerwraak’ beluste arm al reikt.
Moedige mannen en vrouwen, die dan door blijven ageren, praten en zingen om machtswellust, corruptie en willekeur, alles onder het mom van religie, aan de kaak te stellen. Want een kop eraf meer of minder, het maakt die machthebbers niets uit. Het is voor hen gewoon, of ze een hinderlijk zoemende en stekende mug doodslaan.

Lees meer over muziek in Metha’s Muziek